Behandelingen voor hobbyvarkens

Schurft bij varkens geeft JEUK! Schurft is een wereldwijd voorkomende huidparasiet, waar vooral zwakkere dieren last van hebben. De schurftmijn is een achtpotig spinnetje, dat leeft in en op de huid. Veel soorten mijten graven gangen in de huid en geven veel jeuk.
Allergie voor mijten Sommige varkens zijn erg gevoelig voor infectie met schurftmijten. Er treedt soms rood vocht uit de huid (lijkt op bloed) en het varken zal zich zo lang schuren tot de huid kapot is. Soms barst de huid, vooral op de rug, open en ontstaan er scheuren die lijken op 'gescheurde klei in de zon'.

Schurftbehandeling

Schurft is niet eenvoudig te behandelen

De standaardbehandeling is een herhaalde injectie met ivermectine (Ivomec) of doramectine (Dectomax) elke 14 dagen tot 3 weken.Vaak zijn twee behandelingen voldoende, maar soms is de schurft nog in lichte mate aanwezig na 3-4 behandelingen.Ook is het van belang de omgeving goed schoon te maken en te ontsmetten. Liefst het aanwezige stro te verwijderen en de stal goed schoon te spuiten met de hogedrukspuit en daarna te ontsmetten met bijv. chloor of een ander desinfectiemiddel.Wassingen met een schurftdodend middel is ook mogelijk. Daarvoor kun je soms terecht bij agrarische winkels zoals Boerenbond, Welkoop en de diverse coöperaties.Preventie is nog beter.Als je een nieuw varken krijgt, is het beste dit dier 14 dagen apart (in quarantaine) te zetten, te behandelen tegen schurft en meteen te ontwormen (kan beide met Ivomec).Zo kun je de insleep van infecties met schurftmijt voorkomen!

Als een varken te dik wordt kan dit allerlei onaangename consequenties hebben, waaronder het 'dichtgroeien' van de ogen. Een voor de handliggend gevolg is dat het varken geen zicht meer heeft, en er kunnen ontstekingen ontstaan. Vooral bij hangbuikzwijnen is dit een voorkomend probleem.
Is het dichtgroeien van de ogen in het beginstadium, kan het laten afvallen van het varken een oplossing zijn. Als dit geen optie meer is, kan een ooglidcorrectie worden overwogen. Bij deze operatie wordt meestal aan zowel de boven- als onderkant van het oog een insnijding gemaakt, zodat overtollig weefsel kan worden verwijderd. Zodanig dat er nog ruimte is om de wond weer te hechten. Hierdoor ontstaat weer voldoende ruimte om het oog te openen.

Stappenplan

Het varken moet voor de operatie minstens 12 uur nuchter blijven (niet eten).De eigenaar moet het varken in een kleine ruimte opsluiten i.v.m. het toedienen van de narcose.Het varken wordt d.m.v. een injectie onder narcose gebracht.Het operatiegebied wordt ontsmet.Na een insnijding (incisie) boven het oog wordt weefsel verwijderd.De wond wordt gehecht, en er wordt gecontroleerd of deze ingreep voldoende ruimte geeft om het oog te openen.Zo niet, dan wordt een tweede insnijding (incisie) gedaan om weefsel onder het oog te verwijderen.Hetzelfde gebeurd bij het andere oog.De operatiegebieden worden schoongemaakt.Er wordt een injectie met antibioticum gegeven.Er wordt een injectie gegeven met een middel om de narcose gedeeltelijk op te heffen, zodat het varken wat sneller wakker wordt.

Te lange nagels aan de hoefjes van het hobbyvarken kunnen allerlei problemen veroorzaken. Daarom is het belangrijk de hoefjes te laten kappen (nagels knippen) als de hoefjes teveel zijn doorgegroeid. De meeste varkens laten het kappen van de hoefjes niet zo maar toe. Daarbij komt dat het heel lastig is om een varken in bedwang te houden. Varkens hebben geen 'handvaten' om ze aan vast te houden en zijn ook vaak te zwaar en te sterk om in bedwang te houden.

Het zou mooi zijn als het varken naar je toe komt en op commando een poot geeft om geknipt te worden, maar dat is zelfs bij honden en katten (die wel de 'handvaten' hebben) een lastige klus. Het kan per slot van rekening een pijnlijke behandeling zijn als je in het 'leven' knipt. Dan krijg je het echt niet meer voor elkaar een tweede nagel te knippen. Daarom moet het varken voor deze behandeling onder narcose worden gebracht.

Stappenplan

Het varken moet voor de operatie minstens 12 uur nuchter blijven (niet eten).De eigenaar moet het varken in een kleine ruimte opsluiten i.v.m. het toedienen van de narcose.Het varken wordt d.m.v. een injectie onder narcose gebracht.De nagels worden geknipt met een soort 'snoeischaar', of als de nagels erg verhoornd zijn met een grote tang.De hoeven worden ontsmet, omdat er soms een bloeding ontstaat doordat het 'levende' deel tijdens het knippen niet te ontwijken valt.Er wordt een injectie gegeven met een middel om de narcose gedeeltelijk op te heffen, zodat het varken wat sneller wakker wordt.Voor tips voor de verzorging van de hoeven verwijs ik naar de pagina Hoefverzorging in het menu Varkenslatijn.

Te lange hoektanden (slagtanden) in de onder- en bovenkaak kunnen lastig zijn voor varken en eigenaar. Voor het varken zijn de ongemakken dat hij/zij kan blijven hangen achter allerlei obstakels in het verblijf, met alle gevolgen van dien. Maar de meest pijnlijke last voor het varken wordt veroorzaakt door het naar binnen groeien en de tanden zich in het eigen vlees boren. Hierdoor worden lelijke beschadigingen in de bek aangebracht, met vaak zeer pijnlijke en vooral gevaarlijke ontstekingen tot gevolg.

Grote slagtanden komen vooral voor bij niet gecastreerde beren. Ze kunnen per ongeluk of met opzet flinke wonden aanbrengen bij andere varkens of bij mensen. Ze kunnen letterlijk vlijmscherp zijn als ze tegen elkaar schuren. De keilers gebruiken deze hoektanden als wapen tegen elkaar en om zichzelf en de zeugen met jongen te verdedigen tegen aanvallers.

Voor een gebitsbehandeling is narcose altijd nodig.

Stappenplan

Het varken moet voor de operatie minstens 12 uur nuchter blijven (niet eten).De eigenaar moet het varken in een kleine ruimte opsluiten i.v.m. het toedienen van de narcose.Het varken wordt d.m.v. een injectie onder narcose gebracht.De tanden worden met een Dremel hulpstuk geslepen.Er wordt een injectie gegeven met een middel om de narcose gedeeltelijk op te heffen, zodat het varken wat sneller wakker wordt.

Mannelijke varkens (beren) verspreiden berengeur, vrouwelijke varkens (zeugen) worden berig. Beide kunnen overlast veroorzaken. De berengeur van de beer wordt door de meeste mensen als niet 'prettig' ervaren. De berigheid van de zeug kan voor mens en dier voor 'veel overlast' zorgen, omdat de zeug voor alles en iedereen interesse kan krijgen. Wil je een beer en zeug houden, en geen biggen op de wereld laten zetten, dan moet je zeker wat ondernemen.

De oplossing in alle gevallen is castratie/sterilisatie. Voor beer en zeug geldt eigenlijk hetzelfde, castratie. Het wegnemen van de aanwezige voorplantingsorganen zodat zij 'steriel' zijn voor het voortplantingsdoel. Bij een beer is dat een relatief makkelijke ingreep, omdat de voorplantingsorganen redelijk aan de oppervlakte liggen. Bij een zeug moet een echte buikoperatie worden uitgevoerd.

Stappenplan castratie beer

Het varken moet voor de operatie minstens 12 uur nuchter blijven (niet eten).De eigenaar moet het varken in een kleine ruimte opsluiten i.v.m. het toedienen van de narcose.Het varken wordt d.m.v. een injectie onder narcose gebracht.Het operatiegebied wordt ontsmet.Na een insnijding (incisie) wordt de eerste bal met zaadleider verwijderd.Na een tweede insnijding (incisie) wordt de tweede bal met zaadleider verwijderd.Indien nodig wordt er een hechting aangebracht, maar in principe blijft de wond open zodat eventueel wondvocht en bloed kan afvloeien.De operatiegebieden worden schoongemaakt.Er wordt een injectie met antibioticum gegeven.Er wordt een injectie gegeven met een middel om de narcose gedeeltelijk op te heffen, zodat het varken wat sneller wakker wordt.

Stappenplan castratie zeug

Het varken moet voor de operatie minstens 12 uur nuchter blijven (niet eten).De eigenaar moet het varken in een kleine ruimte opsluiten i.v.m. het toedienen van de narcose.Het varken wordt d.m.v. een injectie onder de eerste narcose gebracht.Soms wordt daarna gasnarcose gegeven.Er moet door verschillende lagen van de buikwand 'gesneden' worden voordat de eileiders en baarmoeder worden bereikt in de buikholte.De eileiders en soms de baarmoeder worden verwijderd.De geopende lagen worden weer gesloten d.m.v. hechtingen.Er wordt een injectie met antibioticum gegeven.Indien van toepassing wordt de zeug van de gasnarcose bevrijd.De castratie van een beer hoeft niet onder algehele steriele condities uitgevoerd te worden. Dit in tegenstelling tot de castratie van een zeug. Omdat een zeug een open buikoperatie ondergaat, moet dit onder algehele steriele omstandigheden plaatsvinden.   

Onderstaande kosten zijn een indicatie, hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.

Voorrijkosten    0,25 euro per km vanaf DodewaardConsult  40,00 euroNarcose 1,00 euro/kg varkenAntibioticum injectie   vanaf 10,00/injectieAntibioticum tabletten    2,00 - 5,00 per dag afhankelijk van gewicht, als nabehandeling van de operatieHoefjes kappen    12,50 euro/poot = 40 euro voor 4 poten, excl. narcoseGebitbehandeling    vanaf 30,00 euro/hoektand, excl. narcoseCastreren beer    40 euro, excl. narcoseCastreren zeug    250,00 - 500,00 euro, afhankelijk van de maat van het varken, excl. narcoseOntwormen/schurftbehandeling    15,00 euro/100 kg varkenOoglidcorrectie    één kant: 200 euro, twee kanten 350 euro, excl. narcose